Een ogenschijnlijk vrije markt met verborgen barrières
In een eerder artikel, deelde ik meer inzicht over de uitdagingen voor wat betreft service bereidheid en het verschil hiervan op de mobility markt.
Vandaag neem ik je mee vanaf het moment dat je bereid bent te wisselen, waarmee je jammerlijk genoeg ook rekening mee moet houden.
Voor EV-bestuurders lijkt het logisch: als je ontevreden bent over een laadoperator, stap je gewoon over naar een andere. Maar in de praktijk blijkt dat overstappen tussen CPO’s — de bedrijven die laadstations beheren — technisch en commercieel bijzonder complex is.
Dit komt door een combinatie van
een gesloten backend-systeem
gebrek aan interoperabiliteit en een nieuw fenomeem dat opduikt:
white-label beperkingen die de flexibiliteit van klanten en overnemers ernstig beperken.
Wat is een whitelabel?
Veel laadpaalleveranciers zijn destijds gestart met het aanbieden van verschillende, gerenommeerde merken van laadpalen. Daar waar het vertrouwen al is gewonnen door zowel bedrijven als een erkenning te krijgen op de verkoop van deze laadpalen, is het duidelijk dat de mogelijkheid te kunnen kiezen voor verschillende merken, van primair belang is.
Organisaties willen immers zich niet "vast rijden" en zich binden aan één huismerk: het bouwt vanaf de opstart een heuze afhankelijkheid in jouw toekomstige samenwerking.
En net wanneer visie of service niet meer overeenstemmen, wil jij , als organisatie te keuze hebben het beheer over te hevelen naar een andere partner die dan wel wilt aansluiten.
Daar ontstaat vandaag een nieuw probleem.
Whitelabels zijn laadpalen die het vertrouwen hebben, maar waar een scheiding ontstaat tussen producent en fabrikant.
De producent draagt zijn verantwoordelijkheid over aan de fabrikant, vanaf de onderdelen zijn geassambleerd. De fabrikant krijgt dan vanaf de hardware, de volledige controle over de software dat op het moederbord staat.
De voordeur - de omkasting van de laadpaal ziet er dan wel hetzelfde merk uit - onder de moterkap is dit allesbehalve het geval.
Waarom doen CPO's dit?
Zeer eenvoudig en zuivere economie. Meerdere merken servicen, inkopen en beheren, kosten handen vol geld. Ze moeten niet alleen de expertise, stock & reperatie competenties blijven bewaken, hun marges over deze aankopen zijn verspreid over deze merken.
Daarom bedenken ze een nieuwe strategie: "beste klant, vanaf xx/xx/xxxx zullen we enkel merk "x" meer implementeren als standaard. Uw bestaande laadpalen blijven wij ondersteunen zolang de fabrikant deze ondersteunt.
In de kleine letters schrijven we hier ook dat dezelfde partner, ineens van reseller - waar veel verantwoordelijkheid garanties en continuiteit beloftes Europees worden geregeld, een fabrikant wordt, die zich in principe aan dezelfde regels dient te onderwerpen.
Het ziet er net beetje anders uit: het weglaten van een display, een ander uniek kleurtje, noem maar op.
Maar onder de motorkap van deze laadpalen: zit een volledig ander software geraamte.
Vergelijk het met een beroemde EV waar de markt vertrouwen op heeft gebouwd, wat een nieuwe fabrikant wilt lanceren op de markt, er een ander logo op plakt, een ander kleurtje geeft, maar de volledige regie overneemt van hoe deze wagen software matig bediend kan worden, en waar de verantwoordelijkheid hoe dit correct blijft werken, bij die vroegere reseller gaat liggen.
De rol van backend-systemen: het digitale fundament
CPO’s beheren hun laadnetwerken via Charge Point Management Systems (CPMS). Deze backend-platformen regelen: - Sessiestart en -stop - Tariefinstellingen - Energieverdeling - Klantidentificatie en facturatie - Firmware-updates en onderhoud op afstand Veel van deze systemen zijn proprietair en niet ontworpen om makkelijk over te stappen naar een andere aanbieder. Hierdoor ontstaat een vendor lock-in: klanten en partners zitten vast aan één systeem, tenzij ze bereid zijn om hun hele infrastructuur te vervangen.
White-labeling: branding zonder controle
White-label oplossingen bieden CPO’s de mogelijkheid om apps en dashboards onder hun eigen merk te gebruiken. Maar deze platforms zijn vaak beperkt in aanpasbaarheid: - Prijslogica zit vast in de backend - Integratie met CRM of loyaliteitsprogramma’s is moeilijk - Nieuwe functies moeten wachten op updates van de leverancier Dit betekent dat overstappen naar een andere CPO of backend vaak niet mogelijk is zonder verlies van functionaliteit of merkidentiteit.
Interoperabiliteit: de belofte van OCPP en OCPI
Open protocollen zoals OCPP (Open Charge Point Protocol) en OCPI (Open Charge Point Interface) zijn ontworpen om interoperabiliteit te bevorderen.
Ze maken het mogelijk om:
- Verschillende hardwaremerken te combineren
- Roaming tussen netwerken te ondersteunen
- Backend-systemen te vervangen zonder fysieke aanpassingen
Maar in de praktijk worden deze protocollen niet altijd volledig geïmplementeerd.
Op papier lijkt alles te kloppen. Tot dat je de protocollen wilt laten lopen voor deze vereenvoudigde overzetting. Ineens lijkt het niet te lukken, en is niemand bereid je vlotjes te willen helpen, tenzij je opnieuw langs de kassa gaat.
Het is een nieuw verdienmodel geworden.
Producenten? "Je zal een nieuw abonnement moeten nemen om mijn laadpalen te kunnen koppelen via ons generiek platform, om daar door te lussen naar jouw platform."
Fabrikanten? "Ja de broncode is niet meer de fabriekscode, die hebben wij gewijzigd. Die gaan ressetten om in het bronsysteem te geraken, zal je geld kosten dat moeten wij manueel doen."
Sommige CPO's durven hiervoor 90 EUR te vragen per code, zonder garantie dat deze dan nog werkt!
Je leest het goed. Het is niet uit mijn duim gezogen. Het is wat ik zelf meemaak tijdens de begeleiding van bedrijven voor overname van hun laadpalen.
Sommige CPO’s gebruiken aangepaste versies of beperken toegang tot bepaalde functies, waardoor overstappen alsnog moeilijk blijft.
Data-eigendom en migratieproblemen
Een ander obstakel is data-eigendom. CPO’s verzamelen waardevolle gegevens over:
- Laadgedrag
- Energieverbruik
- Klantvoorkeuren
Bij een overstap worden deze gegevens niet overgedragen aan de nieuwe CPO.
Dit belemmert personalisatie, loyaliteitsprogramma’s en historische analyses.
Sommige CPO’s weigeren zelfs expliciet om API-toegang te geven tot deze data. Tenzij je er zwaar voor wilt betalen.
Beveiliging en compliance als extra barrière
Backend-systemen zijn ook gevoelig voor cybersecurity-risico’s.
Denk aan:
- Manipulatie van verbruiksdata
- Ransomware-aanvallen op CPMS
- Misbruik van authenticatie via QR-codes of
- RFID
Deze risico’s maken CPO’s terughoudend om hun systemen open te stellen voor migratie of integratie met andere netwerken.
Waarom overstappen toch belangrijk is
Voor EV-bestuurders en fleet operators is overstappen soms noodzakelijk:
- Lagere tarieven bij concurrenten
- Betere uptime en betrouwbaarheid mits commitments van SLA's en boetes wanneer het niet meer lukt
- Meer functies zoals slim laden of loyaliteitsvoordelen
Maar zolang backend-systemen gesloten blijven en white-label platforms inflexibel zijn, blijft overstappen een technisch en commercieel mijnenveld.
Oplossingen en aanbevelingen
Voorkomen is beter dan genezen zegt een oud gezegde.
In dit geval is niets minder waar. Ik geef je graag enkele take aways waar je onmiddellijk mee aan de slag kunt gaan.
Sta je op het punt de overgang te maken? Mooi dan ben ik blij je te kunnen inspireren met enkele tips.
- Voorzie een uitgebreid on & offboarding proces in je contract, dat expliciet is uitgeschreven volgens jouw verwachtingen: doorlooptijden, verantwoordelijkheden die verder gaan dan enkel het technische: data, overname kosten, interoperatibilieitsgaranties, enz dienen allemaal uitgewerkt te worden!
- Ben je nog niet klaar om deze switch te maken? Sluit dan veiligheidshalve white labels uit en leg ze maar op de historische stapel van "gesloten systemen", waar leveranciers vroeger laadpalen konden verkopen waar alleen zij met hun systeem op kunnen koppelen.
- API-first platforms: Kies voor backend-systemen die open API’s bieden en modulair zijn opgebouwd.
- Volledige OCPP/OCPI-implementatie: Werk alleen met CPO’s die deze protocollen volledig ondersteunen.
- Data portability: Eis dat klantdata overdraagbaar is bij overstap.
- Multi-backoffice brokers: Gebruik platforms die meerdere CPMS-systemen parallel kunnen beheren.
Vrijheid begint bij open systemen
De EV-markt groeit explosief, maar de vrijheid van keuze voor klanten blijft achter. Zolang backend-systemen gesloten blijven en white-label platforms inflexibel zijn, blijft overstappen tussen CPO’s een uitdaging.
De toekomst ligt in open standaarden, API-first architectuur en transparante datamigratiemogelijkheden.
Tot slot
als je als mobility beheerder denkt: opnieuw iets voor op de stapel te leggen waarmee rekening moet gehouden worden: *zucht* het is waar.
Maar niet getreurd: er is verandering op komst. Er zijn partners die hier niet aan wensen deel te nemen van in het begin. Zullen zij de goedkoopste zijn? Neen, als je alleen kijkt naar pure aankoop kost van een laadpaal niet. MAAR als je de volledig TCO kost uitrekent, dan geef je hen enkel een "blanco cheque" om de verloren kosten 3-dubbel terug te verdienen op andere manieren.
Wij willen niet meegaan met deze nieuwe cashcow en willen alleen duurzame oplossingen.
Als je meer vragen hebt, of je wilt je laten begeleiden, contacteer ons. We doen het met veel plezier passie en gedrevenheid.